Yunanistan, Türkiye’nin Meteor hamlesine karşı AIM-120D talebini yeniledi

Yunanistan, Türkiye’nin Meteor havadan havaya füzesi tedarik planına karşı Ege’deki hava muharebe dengesini korumak amacıyla, ABD’den AIM-120D AMRAAM füzelerinin ihracatına yönelik talebini resmen yeniledi. Yunan medyası Kathimerini’nin 10 Kasım tarihli haberine göre Atina, F-35A Lightning II savaş uçaklarının AIM-120D ile donatılması için Washington’a daha önce iletilen başvuruyu güncelledi. ABD tarafı, talebi bölgesel silah dengesi ve NATO içi hassasiyetler çerçevesinde incelemeyi sürdürüyor.

Yunanistan’ın bu adımı, Ankara’nın Eurofighter Typhoon filosu için gündeme gelen Meteor entegrasyonu planlarıyla doğrudan bağlantılı görülüyor. Meteor, özellikle “no-escape zone” (hedefin kaçamayacağı öldürücü menzil) ve veri bağı kabiliyetleriyle öne çıkarken, Atina cephesi, AIM-120D ile F-35 ve F-16V filosunun menzil ve angajman avantajını korumayı hedefliyor. Yunan kaynaklarına göre, Washington’dan beklenen onayın çıkmaması halinde Yunanistan, Avrupa konsorsiyumu MBDA tarafından üretilen Meteor füzelerine daha fazla ağırlık vererek tedarik ağını ABD dışına çeşitlendirmeye hazırlanıyor.

AIM-120D, 160–180 kilometre arası menzile ulaşabilen, çift yönlü veri bağı, GPS destekli atalet seyrüsefer sistemi ve yoğun elektronik karıştırma ortamlarında “home-on-jam” gibi kabiliyetlerle öne çıkan gelişmiş bir AMRAAM versiyonu. Yaklaşık 160 kilogram ağırlığındaki füze, Mach 4 seviyesine yakın hızlara çıkabiliyor ve “ateşle–unut” prensibiyle çalışarak, pilotun füzeyi ateşledikten sonra yeni hedeflere odaklanmasına imkân tanıyor. AIM-120D’nin önceki nesil C7’ye kıyasla daha uzun menzil, daha gelişmiş uçuş profili ve hedef tanıma kabiliyetleri, Atina açısından Ege hava sahasında kritik bir caydırıcılık unsuru olarak görülüyor.

Atina yönetimi, orta–uzun vadede daha da ileri bir adım olarak ABD’nin geliştirdiği AIM-260 Joint Advanced Tactical Missile (JATM) programına katılımı da yakından takip ediyor. Lockheed Martin tarafından geliştirilen bu yeni nesil füzenin 200 kilometrenin üzerinde menzil ve Mach 5 civarında hız hedeflemesi, Yunanistan’ın NATO’nun gelecek nesil mühimmat standartlarına uyum sağlama ve hava kuvvetlerini 2030 sonrası döneme hazırlama hedefiyle örtüşüyor.

Yunanistan, 2024 yılında imzaladığı yaklaşık 3,47 euroluk F-35 tedarik paketi kapsamında 20 adet F-35A, yedek motorlar, simülatörler, eğitim paketleri ve dört yıllık lojistik destek alacak. İlk teslimatların 2028’de başlaması, uçakların ise 2030’lu yılların başında Andravida Hava Üssü’nde tam operasyonel kapasiteye ulaşması planlanıyor. Bu çerçevede AIM-120D talebi, F-35 filosunun ilk günden itibaren uzun menzilli angajman kabiliyetine sahip olması açısından stratejik önemde.

Yunan Hava Kuvvetleri’nin mevcut yapısı da bu tabloyu tamamlıyor. Atina, 2022–2025 döneminde teslim edilen 24 Rafale F3R uçağını Meteor, MICA, SCALP ve AM39 Exocet füzeleriyle donatarak, hem hava–hava hem de hava–yer görevlerinde önemli bir vurucu güç oluşturdu. Diğer yandan 83 adet F-16Viper modernizasyonu, önümüzdeki on yıl boyunca envanterin omurgasını oluşturacak ve AIM-120 serisi mühimmatlarla entegre şekilde görev yapmayı sürdürecek.

Yunanistan, ABD ile savunma iş birliğini sadece mühimmat üzerinden değil, insanlı–insansız entegrasyon konsepti üzerinden de derinleştirmeyi hedefliyor. Bu kapsamda Atina, geleceğin hava harp konseptlerinden biri olarak görülen manned–unmanned teaming (insanlı–insansız görev ortaklığı) ve Collaborative Combat Aircraft (CCA) programlarına olası katılımı gündeminde tutuyor. Bu çerçevede F-35’lerin insansız hava araçları ve otonom platformlarla “loyal wingman” konsepti içinde görev yapması, Yunanistan’ın 2030 sonrası savunma doktrininde önemli bir yer edinebilir.

Savunma çevrelerine göre Yunanistan’ın AIM-120D hamlesi, yalnızca yeni bir füze alımından ibaret değil; Türkiye’nin Meteor planları ve bölgedeki hava gücü modernizasyonu karşısında, Ege’de caydırıcılık dengesini sürdürme ve gerektiğinde angajman menzilini ileriye taşıma stratejisinin önemli bir parçası olarak görülüyor. Atina’nın Washington’dan beklediği yanıt, önümüzdeki dönemde hem Ege’deki hava rekabetinin yönünü hem de Yunanistan’ın ABD ve Avrupa savunma sanayiiyle kuracağı dengeyi belirleyecek.