Tarihte Bu Hafta | 22-28 Mart

22 Mart 1394 - Timur İmparatorluğu'nun 4. sultanı ve Türk matematikçi ve astronomi bilgini Uluğ Bey dünyaya geldi. Uluğ Bey 1449’da vefat etti.

22 Mart 1829 - Yunan devletinin kuruluşuna ilişkin protokol, Londra'da düzenlenen konferansta Avrupa devletleri elçilerince imzalandı. Londra'da düzenlenen konferansta bir araya gelen başta İngiltere, Rusya ve Fransa olmak üzere Avrupa devletleri Yunanistan’ın bağımsızlığını kabul ettiler. Dahası bu oldubittiyi de 1832’de Osmanlı Devletine zorla kabul ettirdiler.

22 Mart 1968 - Paris'te, Nanterre Üniversitesi'nde, ABD'nin Vietnam'da yürüttüğü savaşa karşı çıkan ve eğitimde reform yapılmasını isteyen öğrenciler, Daniel Cohn-Bendit'in liderliğinde üniversitenin birinci amfisini işgal ederek, "68 olayları"nı başlattı.

22 Mart 2020 - Batı Trakya'da iz bırakan dava insanı Feyzullah Hasankahya edebiyete uğurlandı. Batı Trakya’da Millet gazetesinin kurucularından ve başyazarı olan Hasankahya, Türk azınlığa yapılan haksızlıkları gazetedeki köşesinde cesurca kaleme aldı. Batı Trakya’daki müftülüklere atama yoluyla görevlendirme yapılmasını eleştirdiği için 15 ay hapis cezasına çarptırıldı. Hasankahya hakkında, yazıları nedeniyle Yunan devleti tarafından çok sayıda dava açıldı. Ömrünü Batı Trakya Türklerinin varlık mücadelesine adayan Hasankahya 30 yılı aşkın mücadele ettiği Kronik Tüberküloz sebebiyle İskeçe Devlet Hastanesinde 21 Mart 2020 Cumartesi günü vefat etti. 22 Mart 2020’de doğduğu Demircik köyünde sevenlerinin katıldığı cenaze merasimi ile ebediyete uğurlandı.

23 Mart 625 - Arabistan'da Müslümanlarla Müşrik Kureyşler arasında, Uhud Savaşı başladı. (Hicrî takvimde 3 Şevval) Uhud Dağı'nda yapıldı. Şu anki Arabistan'ın kuzeybatısında Medine'deki Müslümanlar ile Mekkeli Müşriklerin lideri Ebu Süfyan'ın ordusu arasında yapıldı. Muharebede Hz. Muhammed’in çok sevdiği amcası Hz. Hamza öldürüldü.

23 Mart 1921 - Yunan birlikleri, Uşak ve Bursa üzerinden, Afyon ve Eskişehir'e doğru iki koldan saldırı başlattı. Saldırı 1 Nisan’da Türk Zaferi’yle noktalandı. Tarihe 2. İnönü Zaferi olarak geçen bu başarıdan sonra Mustafa Kemal Paşa gönderdiği telgrafta şunları söylemiştir: "Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makus talihini de yendiniz. İstila altındaki bedbaht topraklarımızla beraber bütün vatan bugün en uzak köşelerine kadar zaferinizi kutluyor. Düşmanın istila hırsı, azim ve hamiyetinizin yalçın kayalarına başını çarparak paramparça oldu.”

23 Mart 1923 – Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi sonucu Selanik'ten gelen Türkler, Türkiye’nin Aydın iline bağlı Didim ilçesine ulaştılar.

23 Mart 1956 - Pakistan, ilk İslam Cumhuriyeti olarak ilan edildi.

24 Mart 1999 - NATO, Kosova'daki Sırp saldırılarının sürmesi ve Batı Temas Grubu'nun anlaşma taslağının reddedilmesi üzerine harekete geçti. Yugoslavya'ya karşı 78 gün süren hava harekâtı başlattı.

25 Mart 1821 - Başta Rusya olmak üzere Batılıların teşviki ve himayesinde bir grup Yunan isyancı Osmanlı egemenliğine karşı ayaklandı. 1821-1829 yılları arası süren ve Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan ayaklanmadır. Osmanlı bütün ayaklanmaları bastırdığı halde Rusya, İngiltere ve Fransa'nın baskısıyla masada kaybederek 1832'de zorla Yunanistan'ın bağımsızlığını tanıdı. 

25 Mart 1924 - Yunanistan’da Cumhuriyet ilan edildi. Yunanistan, Yunan ordusu, "Helen İmparatorluğu"nu yeniden kurmak üzere 15 Mayıs 1919´da İzmir´i işgal etmişti. Fakat Türk Ordusu karşısında tutunamayarak 1922´de denize döküldü. Bu yenilgiyle Yunanistan´da iç karışıklıklar çıktı. 1923 yılında yapılan halk oylamasıyla Yunan halkı Cumhuriyeti seçti. 1924’te Cumhuriyet ilan edildi. Fakat 1926´da General Theodoros Pangalos diktatörlüğünü ilan etti. 1935 yılında monarşik idare yeniden ortaya çıktı ve Helen Kralı, George II, tahta geçti. 

26 Mart 1991 - Sırp lider Slobodan Miloşeviç ve Hırvat lider Franyo Tucman, Bosna-Hersek topraklarının Sırbistan ile Hırvatistan arasında paylaştırılmasının görüşüldüğü toplantının ilkini gerçekleştirdi. Fakat 25 Haziran 1991 Hırvatistan ve Slovenya’nın bağımsızlıklarını ilan etmeleri bu süreci bozdu. Dahası 27 Haziran’da Sırbistan’ın bu ülkeye saldırmasıyla Sırp-Hırvat çatışması başladı. Ancak Hırvatistan ile Sırbistan arasındaki çatışmaların yoğun bir şekilde sürdüğü dönemlerde bile Hırvatlarla Sırplar, Bosna-Hersek’in bölüştürülmesi konusunu komisyonlar düzeyinde sürdürdü.

27 Mart 1964 - Kıbrıs’ta gerilim. Başpiskopos da olan Kıbrıs Cumhubaşkanı Makarios, hükümette yer alan iki Türk bakanın görevine son verdi. Bununla da yetinmeyen Makarios, Rauf Denktaş'ın adaya girişine yasak getirdi.

27 Mart 1987 - Türkiye'nin 'Hora' (Sismik-1) gemisinin, petrol aramak için Ege'nin uluslararası karasularına açılmasının Yunanistan'ın petrol aramaları için açıkladığı tarihe rastlaması, iki ülkenin silahlı kuvvetlerini alarma geçirdi. Iki ülke savaşın eşiğine geldi. Büyük kriz çıktı ve ABD’nin araya girmesiyle ortam ancak yatışabildi. O günlerde Yunan halkı büyük panik yaşadı. Halk marketlerin raflarını boşaltarak evlerinde gıda stoklamaya başladı.  

28 Mart 1930 - Türkiye Hükûmeti, yabancı ülkelerden Türkiye'deki şehirleri için Türkçe adlarını kullanmalarını resmen talep etti. Bu tarihten sonra Posta İdaresi, Angora veya Constatinople olarak adreslenmiş mektupları, Ankara ve İstanbul'a ulaştırmadı. 

25 Mart 1965 - Amerika Birleşik Devletleri'nin Alabama Eyaletinde, Afrika kökenli Martin Luther King'in önderliğinde 25 bin kişi sivil haklar için yürüdü.

28 Mart 1987 - Batı Trakya’da ırkçı saldırı. İskeçe’de bulunan Hürriyet Camii’ne aşırı sağcı gruplar tarafından saldırı gerçekleştirildi. Atılan bomba, camide büyük hasara yol açtı.

28 Mart 1991 - Irak ordusu Tarihinde Kerkük ve Erbil arasında kalan Altınköprü kasabasında Türkmenlere yönelik bir katliam gerçekleştirdi. Bu katliamda 100 civarında Türkmen katledilmiş ve 200’e yakın Türkmen ise yaralanmıştır.