Ahıska Türklerinin sorunları Avrupa Parlamentosu'nda ele alındı

Avrupa Parlamentosu (AP), Gürcistan’ın Avrupa Birliği (AB) ile entegrasyon sürecinde uzun yıllardır göz ardı edilen Ahıska Türkleri’nin anavatanlarına dönüş mücadelesi konuyu yeniden gündeme taşıdı.

Avrupa Milletleri Federal Birliği (FUEN) Türk Azınlıkları/Toplulukları Çalışma Grubu (TAG) üyesi Milletlerarası Ahıska Türkleri Cemiyeti "VATAN", AP Milletvekili İlhan Küçük’ün (Renew Europe, Bulgaristan) ev sahipliğinde önemli bir konferans düzenledi.

“AB Standartlarına uygunlukta bir ölçüt: Ahıska Türkleri meselesi”

“Gürcistan’ın Avrupa ile Entegrasyonu: AB Standartlarına Uygunluk İçin Bir Ölçüt Olarak Ahıska Türkleri Sorunu” başlıklı konferans, 30 Eylül Salı günü Brüksel'deki Avrupa Parlamentosu binasında gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü FUEN TAG Sekretaryası’ndan Deniz Servantie’nin üstlendiği etkinlikte, konu farklı boyutlarıyla ele alındı.

Konferansa; VATAN Başkan Yardımcısı Fuad Pepinov, Dış İlişkiler Sorumlusu Ansar Usmanov, FUEN Akademik Danışmanı ve azınlık hakları uzmanı Dr. Zora Popova ile FUEN Brüksel Ofisi Politika Danışmanı Johan Häggman konuşmacı olarak katıldı.

İlhan Küçük: “Ahıska Türklerinin dramı görmezden gelinemez”

Açılış konuşmasını yapan AP Milletvekili İlhan Küçük, İkinci Dünya Savaşı sonrasında pek çok azınlık grubunun anavatanlarına dönebildiğini, ancak Ahıska Türklerinin bu haktan yoksun bırakıldığını vurguladı. Küçük, Gürcistan’ın AB’ye katılım sürecinde Ahıska Türklerinin yaşadığı sorunların da dikkate alınması gerektiğinin altını çizdi.

Pepinov: “Ahıska Türkleri hâlâ tanınmıyor, kimlikleri inkar ediliyor”

VATAN Başkan Yardımcısı Fuad Pepinov, Ahıska Türklerinin 1944 yılında Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin tarafından Orta Asya’ya sürgün edildiğini hatırlattı. Pepinov, savaş sona ermiş olmasına rağmen Gürcistan'ın sistematik engelleri nedeniyle bu topluluğun hâlâ ata topraklarına dönemediğini ifade etti. Gürcistan’ın Ahıska Türklerini resmen tanımadığını ve “Gürcü Müslümanları” olarak sınıflandırdığını belirten Pepinov, 2007 yılında çıkarılan geri dönüş yasasına rağmen yapılan başvuruların büyük kısmının reddedildiğini kaydetti.

Usmanov: “Geri dönüş yasası aslında dönüşü engelleme yasası”

VATAN Dış İlişkiler Sorumlusu Ansar Usmanov, söz konusu yasanın kağıt üzerinde hak tanıdığı izlenimi verse de pratikte bir “geri dönüşü engelleme yasası” olarak işlediğini savundu. Uluslararası kurumların (BM, Avrupa Konseyi, AGİT) Gürcistan’ın yükümlülüklerini yerine getirmediğini defalarca teyit ettiğini dile getiren Usmanov, Gürcistan’ın bu çağrıları görmezden geldiğini belirtti. Usmanov, Ahıska Türklerinin mağdur topluluk olarak tanınması ve vatandaşlık haklarının güvence altına alınması gerektiğini vurguladı.

Popova: “AB fonları ve siyasi irade birleşmeli”

FUEN Akademik Danışmanı Dr. Zora Popova, Batı Balkanlar’da Ahıska Türklerine benzer durumların yaşandığını belirterek, AB'nin katılım araçlarının azınlık hakları için kullanılabileceğini ifade etti. Gürcistan’ın hâlihazırda AB’nin ön katılım fonlarından faydalandığını hatırlatan Popova, somut ilerleme için güçlü bir siyasi irade, sağlam bir hukuki zemin ve AB destekli bir yol haritası gerektiğini söyledi.

Häggman: “AB’nin azınlık politikaları sınırlı”

FUEN Brüksel Ofisi Politika Danışmanı Johan Häggman ise AB anlaşmalarında azınlık haklarını doğrudan düzenleyen bağlayıcı bir hüküm bulunmadığını ifade etti. Lizbon Antlaşması’nın Temel Haklar Şartı’nı devreye soktuğunu ancak bu şartın yalnızca AB hukuku ile sınırlı olduğunu belirten Häggman, dil ve azınlık politikalarının üye devletlerin yetkisinde olduğunu, bu nedenle de AB’nin bu alandaki etkisinin sınırlı kaldığını dile getirdi. Ahıska Türkleri gibi toplulukların büyük ölçüde siyasi kararlar doğrultusunda desteklenebileceğini söyleyen Häggman, AB’nin bu konudaki katkılarının genellikle “farkındalık yaratma” ve “küçük ölçekli destek fonları” ile sınırlı kaldığını belirtti.