14 ayda 410 bin hayvan telef oldu, zarar 350 milyon euroyu aştı

Yunanistan hayvancılık sektörü, son yılların en büyük sağlık krizlerinden biriyle karşı karşıya. Özellikle koyun çiçeği (sheep pox) başta olmak üzere çeşitli hayvan hastalıkları, son 14 ayda ülke genelinde 410 bin küçükbaş hayvanın telef olmasına neden olurken, toplam zararın 350 milyon euroyu aştığı bildirildi.

Yunanistan Hayvancılık Birliği (SEK) başkanı Dimitris Moschos, Atina-Makedonya Haber Ajansı’na (AMNA) yaptığı açıklamada, “Hayvancılık sektörü artık bir yol ayrımında değil, doğrudan çöküş sürecinde. Geri dönüşü olmayan bir noktaya yaklaşıyoruz,” diyerek hükümete acil müdahale çağrısında bulundu.

Krizde en büyük pay koyun çiçeğinde

SEK verilerine göre 410 bin hayvanın 300 binden fazlası doğrudan koyun çiçeği salgını nedeniyle itlaf edildi. Salgının birçok bölgede yayılmaya devam ettiği belirtilirken, diğer hastalıklar da tabloyu ağırlaştırıyor:

Peste des petits ruminants (PPR): 2024 yazında 80 bin hayvanın ölümüne neden oldu.

Mavi Dil Hastalığı (Bluetongue): 30 bin hayvan telef oldu. Ancak hastalığın resmi kayıtlara tam yansımadığı, artık endemik hale geldiği değerlendiriliyor.

Moschos, devletin etkisiz kaldığını belirterek, “Çiftçiler kendi imkânlarıyla hayvanlarını aşılamaya çalışıyor. Kimse yardım etmiyor,” ifadelerini kullandı.

Gerçek hayvan sayısı 6 milyona düştü

SEK’e göre, ülkedeki gerçek küçükbaş hayvan sayısı 6 milyon civarına gerilemiş durumda. Bu rakam, Tarım Bakanlığı’nın açıkladığı 7–8 milyonluk resmi verilerle çelişiyor. Sektör temsilcileri, mevcut gidişatın sürmesi hâlinde Yunan hayvancılığının tamamen çökeceğini ifade ediyor.

Salgın Kuzey ve Batı bölgelerde yayılıyor

Trakya ve Tesalya hâlen en çok etkilenen bölgeler arasında yer alıyor. Ancak Batı Yunanistan’da, özellikle Ahaia bölgesinde durum kötüleşiyor. Ayrıca Serez, Katerini, İmathia ve Selanik’te yeni vakalar bildirildi. Ülke genelinde dağınık şekilde yeni salgınlar da ortaya çıkıyor. Alınan önlemlerin yetersiz ve geç olduğu eleştirileri artıyor.

Aşı krizi: Ekonomi mi, hayatta kalma mı?

Çiftçiler, kapsamlı bir aşılama kampanyası talep ediyor. Ancak Tarım Bakanlığı, feta peyniri ihracatını gerekçe göstererek aşılamaya karşı çıkıyor. Yıllık 78 milyon Euro değerindeki feta ihracatının, koruma altındaki coğrafi işaret (PDO) statüsünü kaybetme riski nedeniyle aşıdan kaçınıldığı belirtiliyor.

SEK Başkanı Moschos ise, bu tutumun sektöre ihanet olduğunu savunarak,  “AB, pastörize edilen ürünlerde halk sağlığı riski olmadığını net şekilde ifade etti. Tüm birincil üretim sektörü, yalnızca feta peyniri ihracatı için riske atılamaz.” dedi.

AB’den hükümete uyarı: Aşılama gündeme alınmalı

Avrupa Komisyonu, Temmuz ayında Yunan hükümetine resmî bir uyarı mektubu göndererek, mevcut önlemlerin yetersiz olduğunu ve aşılama stratejisinin ciddiyetle değerlendirilmesi gerektiğini bildirdi. Komisyonun Hayvan Sağlığı ve Refahı Birimi, şu anda 500 bin doz aşıyı hazır bulunduruyor ve yakın zamanda 4 milyon dozluk yeni bir alım için ihale süreci başlattı.

Uzman: İnsan sağlığına risk yok

Krizin ekonomik boyutu ağır olsa da, uzmanlara göre koyun çiçeği insan sağlığı açısından herhangi bir tehdit oluşturmuyor. Selanik Aristoteles Üniversitesi’nden Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Profesörü Spyros Kritas, virüsün yalnızca hayvanlara özgü olduğunu belirterek, “Virüs, insan hücreleriyle etkileşime giremez. Ne etten ne de sütten bulaşma riski yok. Sadece hayvanlar arasında bulaşıyor.” dedi.