Yunanistan’dan Türkiye'nin Avrupa savunma sanayii fonuna katılımına karşı diplomatik hamle

Yunanistan, Avrupa Birliği’nin savunma alanındaki yeni düzenlemesi kapsamında Türkiye’nin katılımını sınırlandırmak için diplomatik girişim başlattı.

Kathimerini gazetesinde yer alan habere göre, Atina yönetimi, yaklaşık 150 milyar euroluk Avrupa silahlanma fonunun kullanımını düzenleyecek olan SAFE (Security Action for Europe) yönetmeliğinde Türkiye’nin yer almaması için AB düzeyinde girişimlerde bulunuyor.

Habere göre, Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, AB üyesi ülkelerdeki büyükelçilerine konuyu ilgili dışişleri ve savunma bakanlıklarının gündemine resmi olarak taşımaları yönünde talimat verdi. Söz konusu talimatta, Yunanistan’ın “esneklik gösterdiği ve endişelerinin dikkate alınması gerektiği” vurgulandı.

Konunun zaman açısından da hassas olduğuna dikkat çekilen haberde, Polonya’nın dönem başkanlığını yürüttüğü AB Konseyi’nin, SAFE düzenlemesini 27 Mayıs’ta yapılacak olan Genel İşler Konseyi toplantısında kabul etmeyi hedeflediği belirtiliyor. Yunan diplomatlara, Atina’nın olası bir çıkmazı önlemek adına “uygulanabilir çözümler” aradığının altının çizilmesi yönünde talimat verildi.

Şu ana kadar yürütülen müzakereler, Avrupa Komisyonu’nun üçüncü ülkelerin AB savunma sanayine katılım kararlarının nitelikli çoğunluk oyu ile alınmasını öneren taslağı üzerinde yoğunlaştı. Bu önerinin kabul edilmesi halinde, Yunanistan, Türkiye gibi aday ülkelerin şirketleriyle yapılan savunma iş birliklerini veto etme hakkını kaybetmiş olacak.

Kathimerini, Türkiye’nin AB’nin Ortak Dış ve Güvenlik Politikası (CFSP) ile yalnızca %6 oranında uyum sağladığını, buna karşılık Sırbistan’ın yaklaşık %60 uyum sağladığını aktarıyor. Ayrıca, AB savunma ortaklıklarının tüm üye devletlerle iyi komşuluk ilişkileri şartını aradığı, bu çerçevede Kıbrıs sorununun Türkiye’nin önündeki en büyük engellerden biri olduğu vurgulanıyor.

Yunanistan, nihai sahipliği AB dışına ait olan Baykar veya Piaggio Aerospace gibi şirketlerin yer aldığı savunma konsorsiyumlarında bile oy birliği ilkesinin korunması gerektiğini savunuyor. Bu kapsamda, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis’in Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ile Berlin’de yaptığı görüşmede de, “yalnızca AB değerleriyle tam uyum sağlayan ülkelerle iş birliği yapılabileceği” mesajını kamuoyuna açık şekilde verdiği ifade ediliyor.

Kathimerini’nin haberine göre, Atina yönetimi ayrıca, AB kaynaklarının Avrupa içinde kalmasını sağlamak amacıyla, Fransa ile birlikte, üçüncü ülke şirketlerinin AB savunma projelerine katılım oranının mevcut %35’ten %15’e düşürülmesi yönünde ortak tutum sergiliyor.

Diğer yandan, Birleşik Krallık ile yürütülen görüşmelerin tamamlandığı ve yakında resmî açıklamanın yapılabileceği belirtilirken, Türkiye ile ilgili müzakerelerin daha uzun süreceği öngörülüyor.