Bir insan neden sigara içer?

Bu başlık altında sigaranın zararlarını konuşmayacağız, İslamdaki hükmünü ise hiç konuşmayacağız. Bu başlığın altında yazılanlar sigara içen insanın sigarayı hangi zihniyetle içtiğini, neden içtiğini ve içerken ne tür beklentiler içerisinde olduğunu anlama çabası olacaktır.

Öncelikle, insanın neden sigaraya başladığı sorusuna cevap vermek gerekirse özentilik, kişisel merak ve yaşanan sıkıntılar gibi unsurlar listenin başında yer almakta. Bunların yanında aile etkisi, arkadaş etkisi, sigara reklamları ve ulaşılabilirlik gibi faktörler sigaranın içilme oranını arttırmaktadır.

Özentilik, insanın en çok idol arayışı içinde olduğu dönem olan gençlik döneminde başvurduğu temel araçtır. Televizyonda Messi’yi izleyince ertesi gün onun gibi futbol oynamaya çalışır, kızlar Kıvanç Tatlıtuğ’u beğeniyor diye onun gibi giyinmeye çalışır vs. Sigara içmek de o yaşta yasak olduğu için daha da cazip duruma geliyor. Büyükler gibi sigara içebilmenin yanısıra o dönem kanın kaynaması olarak adlandırdığımız durum yasağın çiğnenmesiyle egoyu zirveye çıkarıyor. Tabi çocuğun toplumda ilk rol model olarak gördüğü kişi veya kişiler ailesidir. Ailede birinin sigara içmesi onun da başlaması için yeterli bir sebeptir.

Arkadaş etkisi de tabi insanın karşı koymakta güçlük çektiği gerçeklerden birisidir. Içinde bulunduğumuz grubun arkadaş çevresi olmasına da gerek yok, meşhur bir sosyal psikoloji deneyinde olduğu gibi sokakta yürürken birkaç arkadaşınızla yukarıya bakmanız bütün insanların yukarıya bakmasına sebep olacaktır. Bu gibi durumlarda insan sosyal bir varlık olduğuna göre çevresine uyum sağlar, sağlamazsa dışlanır. O yüzden içerisinde çoğunluğun sigara içtiği bir ortamda sigara içmemek çok güçlü bir irade örneğidir.

Merağına kurban düşerek sigara içmeye başlayanlar için aslında en büyük suçlu o merağın oluşmasına izin veren sistemdir. Eğer bölgede sigara reklamları serbest bir şekilde yayımlanıyorsa ve sigaraya erişim için herhangi bir sınırlama getirilmiyorsa o toplumda sigara içen kişinin suçu ikinci plandadır. Sadece sigara değil, örneğin silah satışı bile serbest olsa satışın sebep olacağı suç oranı için ilk başta sistem suçlanmalıdır.

Bir de sıkıntıdan, dertlerden sigaraya başlayanlar var ki, neden başka bir şeye değil de sigaraya başladıkları merak konusudur. Öylesine başlıyorlar ki sanki sigaranın sıkıntıyı giderme konusundaki etkilerini daha önceden tecrübe etmişler. Ama tabi burada sıkıntılar asla yeterli bir bahane olamaz. Burada insan, psikologdan tutun da ibadete kadar yönelebileceği bi sürü çare varken ille de sigaraya yönelmesi başka başka bir durumun göstergesidir. Şöyle ki, insanın garip bir şekilde çektiği acıyı duyurma arzusu vardır, bunun temel sebebi de yıkılmadım ayaktayım, bedenimdeki bütün darbelere rağmen hala yoluma devam ediyorum mesajı vermektir. Sigara da bunu pek ala başarmaktadır. Gizli gizli sigara içenler ne mi olacak? Insan çektiği acıyı kendine duyurduğunda bile mutlu olur, rahatlar.

En son belirttiğimiz üzere sigara insana yıkılmadım ayaktayım statüsünü sadece sıkıntı durumlarında değil bilumum durumlarda kazandırır. Özentilikte de, merakta da çekilen sıkıntılarda da tutunacak dal arayan insan bu ihtiyacını bir dal sigarayla giderir.

Son olarak, sigaranın tabi ki faydaları da var, sigara insana kısa vadede elbette ki huzur sağlar, ancak asla bir uzun vade çaresi değildir sigara. Öyle ki, hayırlı bir şeyi yapanı değil de sigara içeni idol olarak gören çocuğun hayatı ileride de buna göre şekillenecektir. Kitaba değil de sigaraya merak salan çocuğun da durumu aynı. Sınav stresi yüzünden sigaraya başlayan öğrencinin ise sınavı asla iyi geçmeyecek. Kısacası kısa vadede çözüm üreten insanlar asla uzun vadede başarılı olamazlar.