AB'de bir ilk: 1,5 milyar euro bütçeli ilk savunma programı onaylandı

Fransa’nın Strasbourg kentindeki Avrupa Parlamentosu, 1,5 milyar euro bütçeli Avrupa Savunma Sanayii Programı (EDIP)’i oylamaya sundu. Avrupa’nın ilk savunma sanayi programı, 457 oyla kabul edilirken 148 milletvekili “hayır” oyu verdi ve 33 vekil çekimser kaldı. Programın 300 milyon euroluk kısmı Ukrayna’ya ayrıldı.

AMAÇ, AVRUPA'NIN SAVUNMA KAPASİTESİNİ GÜÇLENDİRMEK

Program, Avrupa’nın savunma teknoloji ve sanayi altyapısını güçlendirmeyi ve kıta genelinde savunma kapasitesini artırmayı amaçlıyor. Avrupa Konseyi, program üzerinde daha önce gayriresmi bir uzlaşma sağlamıştı.

GLUCKSMAN: "AVRUPALILAR RUSYA KARŞISINDA YALNIZ"

Parlamento Güvenlik ve Savunma Komitesi Raportörü Raphael Glucksmann, Avrupa’nın Rusya tehdidine karşı yalnız olduğunu vurguladı. Glucksmann, “Başımızı kuma gömerek bir şeylerin olmasını bekleyemeyiz. Kendimizi güçlendirmek ve hazırlamak zorundayız” dedi. Ayrıca Avrupa Savunma Programı’nın Avrupa’nın egemen güvenliğinin temeli olacağını belirtti.

AVRUPA KOMİSYONU'NDAN EDIP'E ÖNEMLİ DESTEK

Savunma ve Uzaydan Sorumlu Avrupa Komisyonu Üyesi Andrius Kubilius, programın Avrupa’nın savunma hazırlığı için hayati önem taşıdığını söyledi. Programın 1,5 yıl süren müzakereler sonrası kabul edildiğini belirten Kubilius, 1,2 milyar euro hibe ve Ukrayna savunma sanayisine 300 milyon euro sağlandığını açıkladı.

AVRUPA'NIN BİRLİĞİ ÜZERİNE UYARILAR

Belçikalı parlamenter Hilde Vautmans, Avrupa’nın birlik içinde olmadığı sürece siyasette etkisiz olacağını belirtti. Vautmans, “Putin ve Trump masadaydı, Avrupa hiçbir yerde yoktu” diyerek programın önemine dikkat çekti.

FRANSIZ PARLAMENTERE GERMAIN: "BÜTÇE YETERSİZ"

Fransız Parlamenter Jean-Marc Germain, Avrupa’nın gelecekte Rus saldırganlığı karşısında muhtemelen yine yalnız kalacağını vurguladı. Germain, EDIP’in önemli bir adım olduğunu ancak ayrılan 1,5 milyar euronun yeterli olmadığını söyledi.

POLONYALI PARLAMENTER BULA: "TARİHİ BİR ADIM"

Polonyalı parlamenter Andrzej Bula, programın Avrupa tarihinin ilk savunma programı olduğunu belirtti. Bula, EDIP’in savunma alanında sorunsuz işleyen tek pazar oluşturma ve birlik içinde hareket etme hedefi taşıdığını ifade etti.

ELEŞTİRİLER: UKRAYNA'YA AYRILAN KAYNAK TARTIŞMALI

İtalyan parlamenter Elena Donazzan programın Avrupa dışındaki müttefiklere de açılması gerektiğini savundu. Macar parlamenter Andras Gyürk, Ukrayna’ya ayrılan 300 milyon euroyu eleştirerek, Avrupa vergi mükelleflerinin parasının yanlış kullanıldığını söyledi.

Sol gruptan İtalyan parlamenter Gaetano Pedulla, programın hastaneler, ulaşım ve yoksullukla mücadele gibi alanlardan kaynak alacağını vurgulayarak eleştiride bulundu.

Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilen EDIP düzenlemesi, üye ülkeler tarafından resmi olarak desteklendikten sonra resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe girecek. Program, Avrupa Komisyonu tarafından 5 Mart 2024’te teklif edilmişti.