Batı Trakya’nın meçhul sosyal bilimcileriyle sohbetler: “But we ain’t what we wuz”

“But we ain’t what we wuz” demiş Güney Carolina yerlileri. Bu cümlenin öncesi “We ain’t what we want to be and we ain’t what we’re going to be”. Öyleyse ben neyim? Bu sorunun cevabına “ne olmak istediğim, ne olacağım ve geçmişte ne olduğum"a dair bir şeyler söyleyerek yani Güney Carolinalıların yaptığını yaparak yaklaşabilirim ama sadece yaklaşabilirim, bunun cevabını veremem. Bu sözleri sarf eden varlığın bu sözleri sarf etmesinin esbabımucibesi de buna cevap verememesinde yatar.

Ne olduğuma dair bir kavrayışa kendim tarafından değil, başkası tarafından ulaştırılınca buna cevap vermek daha da zor hale gelir. Başkasının söylediğinden şüpheyi bu yüzden duyuyorum. “Bu dedi” diye konuşanlara itibar da etmemeli bu yüzden, çünkü kim olduklarına, ne olduklarına cevap verebilmeye oldukça uzaktırlar.

Bugün, sözgelimi telefonda yedeklediğim mesajlara ya da fotoğraflara dönüp baktığımda, eğer bir şey olmak isteyen biriysem, Güney Carolina yerlilerinin söylediğini söylemem ya da en azından buna ihtiyaç duymam işten bile olmaz. Artık çok farklı olduğumu zannettiğim anda bile sırf geçmişteki bir fotoğrafa bakarak pek de değişmediğimi, aynı şeyleri yapmaya devam ettiğimi fark edebilirim. Başka bir fotoğrafta ise bugünden daha itibarlı bir şeyle uğraştığımı görebilirim. Biriyle mesajlaşmamda da eskiden çok yavan bir üslubumun olduğunu, bugün ise çok daha iyi olduğumu fark edebilirim.

Bunları fark etmeye, dahası Güney Carolina yerlilerinin söylediğini söyleyebilme cüretine girişmek insanı itibarlı kılar. Çünkü insan, insan olduğu için bunların farklına varmakta güçlük çeken bir varlıktır. Bunların farkına varmaması için türlü türlü ve çoğunlukla onun da razı olduğu birçok engel karşısına çıkar. Bu engelleri aşmayı yani farklına varmayı istemek ise esasında büyük bir yüktür: Tarihi ve varoluşsal bir yük. Bundan dolayı bu yükü üstlenmek unutma yazgısına karşı durmayı mümkün kıldığı için değerlidir.

Bir milletin itibarı da burada yatar. Modern dönem, yedeklediğim fotoğrafları bana ayıklayarak gösterdi. Ona ne lazımsa onu hatırlatmaya çalıştı, ne lazım değilse de onu unutturmaya. Kendimi kiraya vermemi bekledi. Kim olduğunu başkasından öğrenen, bu nedenle de hiçbir iradesi olmadığı bal gibi ortada olan herhangi bir milletin üyesinden beklediği gibi. Diğerlerini bilmem ama bizim en azından “tarih” sahnesinden silinmemiz düşünülemez çünkü unuttuğumuzu hatırlamaya çalıştıkça varoluruz.

Olmak istediğimiz kişi olmasak da, ileride olacağımız kişi olmasak da ama en azından geçmişteki kişi olmadığımız için varoluruz.