Panik bozukluk: Sessiz düşmanın farkında mısınız?

Günlük hayatımızda karşılaştığımız stres, yoğun tempo ve belirsizlikler, ruh sağlığımızı ciddi şekilde etkileyebiliyor. Günümüzün getirmiş olduğu bunca hayat meşgalesinin bir sonucu olarak da bazı psikolojik bozuklukların görülme sıklığını daha da artırdı. Görülme sıklığı artan psikolojik bozuklukların başlarında ise panik bozukluk geliyor.

Panik bozukluk, genellikle aniden ortaya çıkan ve çok şiddetli bir korku veya kaygı hissi ile
kendini gösteren bir durumdur. Bu ataklar sırasında kalp çarpıntısı, nefes darlığı, baş dönmesi ve ölüm korkusu gibi belirtiler yaşanır. Çoğu zaman, bu belirtiler o kadar yoğundur ki, panik atak geçiren kişi bir kalp krizi yaşadığını düşünerek acil servise başvurabilir.

Panik bozukluk nedir?

Panik bozukluk, aslında vücudun "savaş ya da kaç" tepkisinin aniden ve gereksiz yere adeta bir hata sonucu devreye girmesidir. Aslında tüm bu tepkiler, tehlike anında vücudumuzun hayatta kalmak için hazırladığı bir mekanizmadır. Ancak panik bozukluğu olan kişilerde bu mekanizma, tehlike olmadan da çalışır. Örneğin, iş yerinde yoğun bir gün geçirirken ya da trafikte beklerken birdenbire gelen yoğun korku hissi, kişinin kontrolünü kaybetmesine neden olabilir.

Bu ataklar tekrarladıkça, kişi yeni bir atak geçirme korkusu ile yaşamaya başlar ve bu korku, günlük hayatını çeşitli şekillerde olumsuz etkileyebilir.

Belirtileri tanımak

Panik bozukluğun belirtileri, genellikle birkaç dakika süren ama etkileri saatlerce devam edebilen yoğun fiziksel tepkilerle karakterizedir. Bu belirtiler arasında:

- Kalp çarpıntısı: Kalbin hızla ve güçlü bir şekilde atması.
- Nefes darlığı: Yeterince hava alamama hissi.
- Baş dönmesi ve sersemlik: Dengenizi kaybetme ya da bayılacak gibi hissetme.
- Ölüm korkusu: Atak sırasında ölümün eşiğinde olduğunuzu düşünme.

Bu belirtiler, panik bozukluğu olan bireylerin hayatını ciddi şekilde etkileyebilir ve çoğu zaman bu ataklar sırasında acil servise başvurma ihtiyacı duyulabilir.

Panik bozukluğun nedenleri

Panik bozukluğun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, biyolojik, çevresel ve psikolojik faktörlerin bir kombinasyonu olarak ortaya çıkabileceği düşünülmektedir. Ailede panik bozukluğu öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir. Ayrıca, çocukluk döneminde yaşanan travmalar, aşırı stresli olaylar ve bazı fiziksel sağlık sorunları da panik bozukluğun gelişimine katkıda bulunabilir.

Tedavi mümkün mü?

Panik bozukluk, tedavi edilebilir bir durumdur. Tedavi seçenekleri arasında psikoterapi ve ilaç tedavisi bulunur. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), BDT, kişinin panik ataklarına yol açan düşünce kalıplarını tanımasına ve bu kalıpları değiştirmesine odaklanır. Panik bozukluk yaşayan bireyler genellikle olumsuz ve felaketleştirici düşüncelere sahip olurlar. Örneğin, kalp çarpıntısını kalp krizi olarak yorumlamak veya baş dönmesini bayılmanın bir işareti olarak görmek gibi.

İlaç tedavisi ise, genellikle serotonin seviyelerini düzenleyen antidepresanlar ve kısa süreli rahatlama sağlayan anksiyolitik ilaçlar kullanılarak yapılır. Ancak, her iki durumda da sürecin daha iyi ilerleyebilmesi ve panik ataklar yaşayan kişilerin hayatlarının bu durumdan daha az etkilenmesi için erken tanı ve tedavi son derece önemlidir. Bu yüzden, eğer panik bozukluğa dair belirtiler yaşıyorsanız, bir uzmana başvurarak yardım almakta tereddüt etmeyin.

Panik bozuklukla yaşamayı öğrenmek

Panik bozukluğu olan bir kişi, bu durumu yönetmeyi öğrenerek normal hayatına dönebilir.

İşte bu süreçte dikkate almanız gereken bazı ipuçları:

- Stres yönetimi: Stresi azaltacak aktiviteler bulun. Düzenli egzersiz, meditasyon ve
nefes alma teknikleri, stresin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.

- Sağlıklı yaşam tarzı: Düzenli uyku, dengeli beslenme ve alkol/kafein gibi tetikleyici maddelerden kaçınmak, panik atakların sıklığını azaltabilir.

- Sosyal destek: Aile, arkadaşlar ve destek grupları, bu süreçte size yardımcı olabilir. Kendinizi yalnız hissetmemek, iyileşme sürecinin önemli bir parçasıdır.

- Panik bozukluğu anlamak: Yaşamamış olduğunuz durumu anlamınız ve yönetmeniz için size yardımcı olabilecek içerikler okumak; örneğin David Burns tarafından yazılmış olan ‘’Panik Atakta’’ kitabı güzel bir rehber olabilir.

- Profesyonel yardım: Bir psikolog ya da psikiyatristle çalışmak, bu durumu anlamanıza ve üstesinden gelmenize yardımcı olabilir.

Sonuç

Sonuç olarak, panik bozukluk, yaşam kalitenizi derinden sarsabilecek, zaman zaman sizi çaresiz hissettirebilecek bir durumdur; ancak bu durumun tedavi edilebilir olduğunu bilmek önemlidir. Bu sebeple, belirtilerin farkında olun, yaşadığınız durumu kabul edin ve profesyonel yardım alarak bu sessiz düşmana karşı harekete geçin. Yalnız olmadığınızı unutmayın; destek almak, iyileşme yolunda atılacak en önemli ilk adımdır. Panik bozuklukla başa çıkmayı öğrenen ve yaşamlarını yeniden dengeleyen birçok insan var. Siz de bu zorluğu aşarak, hayatınıza kaldığınız yerden güçlü bir şekilde devam edebilirsiniz.

İletişim;
WhatsApp: https://wa.me/message/CLOF6UPHM7R4G1
İnstagram: https://www.instagram.com/kecipsikologu?igsh=MTlseXZuandwd3E2ZQ=
E-posta: onuribram@outlook.com